4 marca 2023

Abstrakcjonizm i realizm


Kazimierz Jasiński-Szela studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu pod kierunkiem wybitnych artystów – profesorów Marii i Stanisława Dawskich oraz profesora Zbigniewa Karpińskiego. Wydział Malarstwa artysta ukończył z wyróżnieniem, uzyskując dyplom w 1964 roku.

Jasiński-Szela zajmuje się malarstwem, rysunkiem i grafiką użytkową, np. heraldyką. Dorobek artystyczny Jubilata jest imponujący i zróżnicowany, znany w Polsce i poza granicami kraju.

Artyście bliska jest zarówno sztuka abstrakcyjna, jak i sztuka realistyczna. Pierwszy etap twórczości to sztuka abstrakcyjna. Przez okres dwudziestu lat tworzył w stylu postmodernistycznym. Potem jego sztuka uległa transformacji. Powrócił do realizmu, by po latach znowu wrócić do abstrakcjonizmu.

Po latach doświadczeń z abstrakcją, zrodziła się we mnie przekora i niespodziewanie stanąłem w opozycji do swoich dotychczasowych dokonań i wszelkiego rodzaju modernizmu. Podjąłem nowe wyzwanie, połączone z ryzykiem, jakie w sztuce najbardziej cenię – postanowiłem zmierzyć się z malarstwem realistycznym – wspomina Jasiński.

Powstały niezwykłe cykle prac: Teraz Frampol, Teraz Polska, Teraz Bretania. Artysta mówi – Malarstwu realistycznemu zawdzięczam wzbogacenie moich możliwości warsztatowych, pokorę wobec sztuki i cierpliwość do procesów twórczych.

Teraz Frampol – to malarstwo unikatowe, sztuka upamiętniająca atmosferę małych miasteczek, podmiejskich i wiejskich krajobrazów, spokojnie upływającego czasu, ludzi żyjących godnie i szczęśliwie w harmonii z naturą, gdy wokół świat pędził z szybkością wynalazków cyfrowych, internetowych technologii.

Realnie, świat obrazów Szeli zanika, pozostaje tożsamość kulturowa, historyczna pamięć, wspomnienie… Dziedzictwo narodowe – obrazy Wschodniej Polski – to nieoszacowana wartość przekazów artystycznych Jasińskiego. Doceniły to władze Frampola. Z okazji obchodów 300-lecia Frampola, Burmistrz Miasta wręczył Kazimierzowi Jasińskiemu-Szeli okolicznościowy medal w podziękowaniu za Zasługi dla Miasta i Gminy Frampol.

Frampol

Cykl Teraz Polska jest również zapisem ginącego świata – świata obyczajów, zachowań, mentalności na tle życia społecznego czy rodzinnego. Tutaj artysta dał wnikliwą psychologiczną nadbudowę, posługując się ironią, humorem, pastiszem. Pokazał Polskę lat 80. XX wieku, pełną sprzeczności, ludzi zmieniających twarze i tych, którzy zachowują wartości prymarne.

Emigranci

Interesujący cykl obrazów Teraz Bretania powstał podczas plenerów Jasińskiego we Francji. Jak w poprzednich cyklach, tutaj również bohaterem obrazów jest człowiek na tle przyrody. Ciekawe widoki wyspy Ile aux Moines w Bretanii – piasek nadoceanicznej plaży i nieodgadnione skłębione chmury, bezmiar wód tworzą aurę tajemnicy, która jest również wyznacznikiem innych cykli malarskich Szeli. Człowiek i żywioł – odwieczna rywalizacja i jednocześnie symbioza – siły, które kreują świat, wpływają na jego postrzeganie, są od zawsze i oby na zawsze, w znaczeniu aksjomatycznym.

Bretania

Sztuka abstrakcyjna zajmuje ważne miejsce w bogatym dorobku twórczym Jasińskiego. Walorem tych obrazów jest duży ładunek emocjonalny przy ascetycznej niezbywalnej warstwie graficznej o wysmakowanej formie. Malarz tworzy abstrakcje bez konkretnego adresata czy przesłania. Jest neutralny wobec kolejnych mód czy zmieniających się kierunków w sztuce.

Paradygmatem sztuki Szeli są wartości. Nie są one jednak deklaratywne. Odczyta je ten, kto umie dostrzec więcej niż grę kolorów, graficzną postać wyrażonych emocji, interesującą kompozycję. Jego sztuka nie ma charakteru konkretnego, nie istnieje w sposób obiektywny, jest działaniem ciągłym, subiektywnym i ponadczasowym. Artysta mówi: Uważam i jestem przekonany, że sztuka ze swej natury jest zawsze otwarta i nigdy niespełniona.

Jednym z krytyków sztuki, wysoko oceniającym twórczość Jasińskiego, był Jerzy Ludwiński, który w 1976 roku tak pisał: Artysta ten dał się poznać jako jeden z najbardziej aktywnych i najzdolniejszych plastyków młodego pokolenia wrocławskiego, był założycielem „Grupy z Kuźniczej”, brał udział w szeregu wystaw okręgowych i ogólnopolskich, a jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Miasta Wrocławia.